نامه ای به خانواده های اعدام شدگان دهه شصت

چند نکته مهم در مورد ثبت اسامی اعدام شدگان دهه شصت در لیست "گروه کاری ناپدید شدگان قهری و غیر داوطلبانه":

سه سال قبل مطلبی را با عنوان " قربانیان کشتار جمعی، ناپدیدشدگان قهری؟ " ⁽¹⁾ در مورد ممکن بودن ثبت اسامی اعدام شدگان کشتار بزرگ زندانیان سیاسی در تابستان 67 و برخی از اعدام شدگان دهه شصت در لیست افراد ناپدید شده در نزد "گروه کاری ناپدید شدگان قهری" منتشر کردم (در آن زمان به خاطر ندارم که مطلب جدی در این زمینه به فارسی خوانده بودم- اگر نه به روال معمولم به آن اشاره می کردم). از آن زمان تلاش های بیشتری در این زمینه شده است و از جمله مشخص شده است که در دهه شصت اسامی تعدادی از اعدام شدگان در نزد این گروه کاری به ثبت رسیده است (ایرج مصداقی در کتاب "سازمان ملل متحد و نقض حقوق بشر در ایران" به اختصار به این موضوع اشاره کرده است. "عدالت برای ایران"⁽²⁾ آماری را در این مورد منتشر کرده و در گزارش خود در مورد مادران خاوران با عنوان "داستان ناتمام..." ⁽³⁾ به شکلی مفصل به این موضوع پرداخته است).

آمار سالانه تعداد اسامی ایرانیانی که در نزد گروه کاری ناپدید شدگان قهری ثبت شده اند (به نقل از "عدالت برای ایران")

آمار ارائه شده از طرف عدالت برای ایران نشان می دهد که تعداد محدودی از کسانی که به گمان من در زمره ناپدیدشدگان قرار می گیرند نام شان در لیست گروه کاری ثبت شده است. به ویژه اگر تعداد اسامی ثبت شده در سال 1367 (1988) و 1368 (1989) را به قربانیان کشتار بزرگ زندانیان سیاسی در تابستان 67 مربوط بدانیم، این تعداد (252 نفر) در مقایسه با تعداد تقریبی قربانیان آن کشتار بزرگ (حدود 4000 نفر)، بسیار اندک است و نشان می دهد که چه میزان کار در این زمینه لازم است که انجام گیرد.

اقدام عملی در این زمینه از جانب من برای مدتی متوقف شد. چندی بعد مادرم و مادر همسرم تصمیم گرفتند که وکیلی را در این زمینه انتخاب نمایند. امیدوار بودم تا زمانی که مادر همسرم در قید حیات هستند، اینکار به سرانجامی برسد. به دلایلی که از حوصله این نوشته خارج است، تلاش هایمان به شکل فاجعه باری با شکست مواجه شد.

در این یکی دو ماهه اخیر تصمیم گرفتم که فرم مورد نظر را تهیه و آنرا برای خواهر و برادرانم و برادر همسرم تکمیل و مستقیما و بدون واسطه برای گروه کاری ارسال نمایم.

در همین حال گمان کردم که با انتشار فرم اصلی آن به انگلیسی در وبلاگم،  دیگر بازماندگان آن جنایت های هولناک را در جریان قرار دهم.

خانواده ها میتوانند فرم ها را پر کرده، مستقیما و یا توسط یکی از سازمان های مدافع حقوق بشر برای گروه کاری ناپدید شدگان قهری ارسال نمایند. همانگونه که در پرسشنامه ملاحظه می کنید، لازم است که امکان برقراری ارتباط و مبادله اطلاعات میان گروه کاری و خانواده فرد ناپدید شده چه از طریق نهادهای غیردولتی و چه مستقیما وجود داشته باشد. در صورتی که اینکار از طریق نهادهای غیر دولتی انجام گیرد، این نهاد باید رضایت خانواده برای تسلیم درخواست و امکان برقراری رابطه با خانواده را داشته باشد.

لطفا توجه کنید، اگر پر کردن فرم به انگلیسی برایتان مشکل است، ابتدا فرم را به فارسی پر کنید، در صورت امکان با یک وکیل مشورت نموده (البته شاید بر من خرده بگیرید و بگوئید که این پیشنهاد بی معنی است: در سی و چند سال گذشته حتی یک وکیل مدافع حقوق بشر در داخل ایران پیدا نشده است که خدمات خود را به ما پیشنهاد کند و در مقابل درخواست ها و مراجعات ما هم به طرق مختلف از انجام چنین مسئولیتی شانه خالی کرده اند) و سپس توسط یک مترجم خبره، آنرا به انگلیسی بر گردانید. به احتمال قریب به یقین تمام این کارها، جز تسلیم آن به گروه کاری، که ممکن است مشمول کمک های سازمان های حامی حقوق بشر ایرانی و بین المللی شود، لازم است توسط خود خانواده های ناپدیدشدگان انجام گیرد.

جعفر بهکیش

آبان 1394(نوامبر 2016)

پی نوشت به تاریخ 7 اسفند 1396 (26 فوریه 2018):

متاسفانه به دلیل گرفتاری های بسیار شدید شخصی، در دو سال گذشته کار بر روی این موضوع مهم برای من امکانپذیر نبود و به همین دلیل تاخیر زیادی در پیشبرد این کار ایجاد شده است، از همین رو:

1- متاسفانه در تاریخ 13 دیماه 1394 مادرم را نیز از دست دادم و وکیل حقوق بشری که وکالت مادرم را برای ثبت نام فرزندانش در نزد "گروه کاری ناپدید شدگان قهری و غیرداوطلبانه" را پذیرفته بود، هیچ، مطلقا هیچ، اقدامی انجام نداد و دوستانی که در جریان دادن این وکالت مسئولیت مستقیم بر عهده داشتند، متاسفانه در برابر این بی مسئولیتی سکوت اختیار کردند.

2- فرم انگلیسی را میتوانید در لینک زیر پیدا کنید، امیدوار هستم که ترجمه این فرم را در چند هفته آینده منتشر نمایم.

http://www.ohchr.org/EN/Issues/Disappearances/Pages/DisappearancesIndex.aspx

فرم را میتوانید در سمت راست همانطور که در تصویر زیر میبینید :

پیدا کنید. فرم در فرمت "ورد" است و به سه زبان انگلیسی، فرانسوی و اسپانیايی موجود است.

اطلاعات مفید را میتوانید در لینک زیر پیدا کنید:

http://www.ohchr.org/Documents/Issues/Disappearances/how_to_use_the_WGEID.pdf

‘3- تلاش خواهم کرد برای پرهیز از درگیر شدن در تجربه مشابه تجربه دردناک مادر و مادر همسرم مبنی بر دادن وکالت به یک وکیل حقوق بشر ایرانی و بی سرانجامی آن، روشی مناسبی را برای ارسال این فرم ها پیدا نموده و به شما معرفی نمایم. این تجربه دردناک به من نشان داد که درست آن است که مانند سی و شش سال گذشته، بر نیروهای خود متکی باشیم.

4- گویا نام چهار نفر از قربانیان جنایت های دولتی در دهه شصت اخیرا، از جمله زنده یادان خانم رقیه اکبری منفرد و آقای عبدالرضا اکبری منفرد، با کمک سازمان عدالت برای ایران، در نزد گروه کاری ناپدید شدگان قهری ثبت شده و بنا بر گفته مسئولان این سازمان، گروه کاری ناپدید شدگان قهری و غیر داوطلبانه مکاتبات خود با دولت ایران برای روشن شدن وضعیت این قربانیان را آغاز کرده  است.   

**************************

توضیحات:

1-

http://jafar-behkish.blogspot.ca/2013/02/67.html

2-

http://justice4iran.org/persian/publication/call-for-action/enforced-disappearances/

3-

http://justice4iran.org/persian/wp-content/uploads/2015/09/unfinishedtale-F.pdf